-ผู้ปกครองรัฐต้องหลีกเลี่ยงการใช้อำนาจรัฐแบบเผด็จการ-
เป็นไปได้ถ้าพิจารณาการปกครองในโลกปัจจุบัน ไม่ว่าในประเทศที่เป็นมุสลิมหรือไม่ใช่มุสลิม บางประเทศได้นิยมในการปกครองแบบเผด็จการ หรือแบบอำนาจนิยม โดยประชาชนไม่มีสิทธ์ไม่มีเสียงใดๆ ต้องฟังผู้ปกครองเพียงผู้เดียว แต่ทว่าการปกครองระบอบอิสลาม เป็นการปกครองขัดแย้งกับการปกครองแบบอำนาจนิยมดังกล่าวอย่างสิ้นเชิง นั่นหมายความว่า ผู้ปกครองรัฐอิสลาม เป็นผู้ที่มีความเมตตาธรรม และไม่มีระบอบความเป็นเผด็จการ ดังที่องค์อัลลอฮทรงตรัสว่า..
(อาลิอิมรอน/๑๕๙)
ในทัศนะของอิมามอะลีเกี่ยวกับผู้นำรัฐอิสลาม นั่นก็คือต้องไม่เป็นแบบเผด็จการหรือระบบอำนาจนิยม
สาส์นฉบับหนึ่งอิมามอะลีได้เขียนถึงท่าน อัชอัส บินเกส ซึ่งเขาได้ถูกแต่งตั้งให้ปกครองรัฐอาเซอไบจันว่า…
(จดหมายที่ ๕)
“การปกครองเมืองนั้นไม่ใช่อาหารและอาภรณ์ของเจ้า แต่นั่นคือภารกิจและหน้าเหนือเจ้า ที่ต้องรับผิดชอบมัน และพวกเขาต้องการที่จะให้เจ้าเป็นผู้ดูแล ผู้ที่อยู่เหนือท่าน และไม่เป็นอนุญาตให้เจ้าปฎิบัติกับพวกเขาตามใจชอบของเจ้า และไม่อนุญาตที่จะให้เจ้าสร้างความยิ่งใหญ่ แต่ทว่าจะต้องปฎิบัติตามคำบัญชายังเจ้าเท่านั้น”
และสาส์นอีกฉบับหนึ่งที่เป็นหลักธรรมภิบาลในการปกครอง ซึ่งอิมามอะลีได้ส่งให้กับมาลิก อัชตัร มีใจความว่า…
(จดหมายที่ ๕๓)
“ จงนำคำขวัญเป็นคติต่อตัวเองเสมอว่า ต้องมีความเมตตาและความรักในการปกคคองพวกเขานั้น และโอบอ้อมอารี และอย่าได้เป็นดั่งสัตว์ดุร้าย ที่คอยจะกัดกินพวกเขา เพราะว่าประชาชนนั้น มีสองกลุ่ม หนึ่งพวกเขานั้นเป็นพี่น้องร่วมศาสนากับเจ้า หรือถ้าไม่เป็นเช่นนั้น พวกเขาก็เป็นมนุษย์เหมือนกับเจ้า”
“อย่าได้กล่าวว่าฉันคือผู้ถูกแต่งตั้งมา เพื่อให้พวกท่านปฎิบัติตามคำสั่งนั้น เพราะการทำเช่นนั้นเป็นการสร้างความเสียหายในจิตใจของพวกเขา และยังส่งผลทำลายศาสนาและเกิดความอ่อนแอขั้น นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงของสิ่งดีงามเหล่านั้น”
